Üsküdar Üniversitesi İş Sıhhati ve Güvenliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Müge Ensari Özay, meskende alınması gereken temel güvenlik tedbirleri hakkında kıymetli ihtarlarda bulundu.
Mutfakta yağ yangınlarını söndürmek için ‘Yangın Battaniyesi’ kullanılabilir
Bireysel kullanım için en yaygın yangın söndürme aygıtlarının, taşınabilir portatif ABC Kuru Kimyasal yangın söndürücüler olduğunu kaydeden Doç. Dr. Müge Ensari Özay, “Katı unsurlar (A sınıfı), yanıcı sıvılar (B sınıfı) ve gaz yangınları (C sınıfı) için uygundur. Konutlar ve mutfaklar için ülkü bir tercihtir. Karbondioksitli yangın söndürücüler elektrik kaynaklı yangınlarda tercih edilirler. Lakin kapalı ortamlarda oksijen yetersizliğine neden olacağı için insan ve hayvanlar tahliye edildikten sonra kullanımı önerilir. Küçük mutfak yangınlarını, bilhassa yağ yangınlarını söndürmek için ‘Yangın Battaniyesi’ kullanılabilir. Açık alevi oksijensiz bırakarak söndürmeye yardımcı olur. Konutlarda en az 6 kiloluk ABC tipi portatif kuru kimyasal söndürücü ve yangın battaniyesi bulundurulması önerilir.” dedi.
Duman dedektörü yangına erken müdahaleyi mümkün kılıyor
Duman dedektörlerinin, yangın sırasında havadaki duman partiküllerini algılayarak erken ikaz veren aygıtlar olduğunu lisana getiren Doç. Dr. Müge Ensari Özay, “Yangının başlangıç kademesinde alarm vererek bina sakinlerinin tahliyesini ve yangına erken müdahaleyi mümkün kılar. Binalarda kullanılan optik duman dedektörlerinin, memleketler arası akredite kuruluşlar tarafından verilen EN 54-12 CPR sertifikasına sahip olması gerekmektedir. EN 54-14 standardına nazaran, 9-12 metre tavan yüksekliğine sahip mahallerde ışın tipi duman dedektörleri kullanılmalıdır. Bu dedektörler, TS CEN/TS 54-14 standardının ilgili kısımlarına nazaran seçilmeli ve yerleştirilmelidir. Işın tipi duman dedektörleri alıcı-verici üniteli ve reflektörlü olmak üzere iki çeşittir. Alıcı-verici üniteli sistemlerde, vericiden çıkan kızılötesi (IR) ışınları olağan kurallarda alıcıya ulaşırken, yangın sırasında duman bu ışınları keserek dedektörün alarm vermesini sağlar.” diye konuştu.
Dedektörler nereye konulmalı?
Duman dedektörlerinin, yatak odaları, oturma odaları, koridorlar, bodrum, garaj ve yüksek tavanlı mahallerde stratejik olarak pozisyonlandırılması gerektiğini de anlatan Doç. Dr. Müge Ensari Özay, “Mutfaklarda yanlış alarm riskini azaltmak için ısı dedektörleri tercih edilmelidir. Dedektörler tavanın merkezine yahut duvar ile tavan ortasına, hava akımı ağır bölgelerden uzağa monte edilmelidir. Yangın güvenliğinin sağlanması için dedektörlerin tertipli test edilmesi ve pillerinin değiştirilmesi gereklidir.” tabirinde bulundu.
Elektrik tesisatlarının periyodik denetimlerinin yasal bir zorunluluk
Türkiye’de elektrik tesisatlarının periyodik denetimlerinin 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve bu kanuna dayanarak çıkarılan “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sıhhat ve Güvenlik Kuralları Yönetmeliği” kapsamında yasal bir mecburilik olduğunu tabir eden Doç. Dr. Müge Ensari Özay, şöyle devam etti:
“Bu yönetmelik uyarınca, elektrik tesisatlarının periyodik denetimleri en az yılda bir kere yetkilendirilmiş uzmanlar tarafından yapılmalıdır. Bu denetimler, tesisatın inançlı ve verimli çalışmasını sağlamak, mümkün elektrik kaynaklı kazaları ve yangınları önlemek hedefiyle gerçekleştirilir. Periyodik denetimler kapsamında, topraklama tesisatı, yıldırımdan korunma tesisatı (paratoner sistemleri), artık/kaçak akım rölesi ve elektrik panoları üzere kritik bileşenlerin de kontrolleri yapılmalıdır. Bilhassa topraklama ve yıldırımdan korunma tesisatlarının denetimleri, yılda en az bir sefer gerçekleştirilmelidir. 31 Aralık 2023 tarihinden itibaren, elektrik tesisatlarının periyodik denetimlerinde tesisat projesi bulundurulması da mecburî hale getirilmiştir. Patronların, bu periyodik denetimleri sistemli olarak yaptırmaları ve denetim raporlarını koruma etmeleri, iş güvenliği açısından yasal zorunluluktur. Aksi takdirde, risklerin belirlenmesine yönelik gerekli denetim, ölçüm, inceleme ve araştırmaları yapmamak fiili nedeniyle, çalışan sayısına nazaran değişen idari para cezaları uygulanabilmektedir.”
Evde yangın söndürme tüpü bulundurulmalı
Elektrikli aygıtların inançlı kullanımında birinci olarak, aygıtlar her vakit üreticinin kullanım talimatlarına uygun biçimde kullanılması gerektiğine dikkat çeken Doç. Dr. Müge Ensari Özay, “Elektrik kabloları ve prizler sistemli olarak denetim edilmeli, yıpranmış yahut hasar görmüş kablolar kullanılmamalıdır. Yüksek güç tüketen aygıtlar, uygun prizlere bağlanmalı ve çoklu prizler kullanılmamalıdır. Elektrikli aygıtların suyla temas etmemesi gerekmektedir, bu nedenle aygıtlar su sıçramasından uzak alanlarda kullanılmalıdır. Ayrıyeten, kullanılmadığında aygıtların fişleri çekilmeli ve büsbütün kapalı olduğundan emin olunmalıdır. Aygıtlar, topraklamalı prizlere takılmalı ve yangın riski taşımaması için inançlı gereçlerle üretilmiş olmalıdır. Elektrikli aygıtların tertipli bakım ve denetimleri yapılmalı, bilhassa eski aygıtlar dikkatlice gözden geçirilmelidir. Çocukların elektrikli aygıtlarla teması engellenmeli, prizlere gözetici kapaklar yerleştirilmelidir. Son olarak, yangın riski göz önünde bulundurularak, konutta yangın söndürme tüpü bulundurulmalı ve duman dedektörlerinin çalışır durumda olması sağlanmalıdır.” formunda konuştu.
Gazlı aygıtların nizamlı bakımları yapılmalı
Doğalgaz yahut tüp gaz kullanımı sırasında güvenliği sağlamak için birinci olarak, gazlı aygıtlar kullanılmadan evvel gaz kaçağının denetim edilmesi gerektiğini kaydeden Doç. Dr. Müge Ensari Özay, “Gaz kaçağı kuşkusu durumunda, çabucak gaz vanası kapatılmalı ve ortam havalandırılmalıdır. Ayrıyeten, gazlı aygıtların sistemli bakımları yapılmalı, bilhassa brülörlerin paklığı ihmal edilmemelidir. Gazlı aygıtlar ve tüp gaz, açık ateş, sigara içmek yahut kıvılcım çıkarabilecek aksiyonlardan uzak tutulmalıdır. Gaz birikmesi patlama riskini önlemek için doğalgaz ve tüp kullanılan odalar güzel havalandırılmalıdır. Aygıtlar kullanılmadığı vakit gaz vanası kapatılmalı ve tüp gazlar yanlışsız halde yerleştirilmelidir; tüpler, sıcak yerlerden ve direkt güneş ışığından uzak tutulmalıdır. Ayrıyeten, gaz kullanılan ortamlarda yangın söndürücü ve duman dedektörü bulundurulmalı, çocuklar ve evcil hayvanların gazlı aygıtlara erişimi engellenmelidir.” dedi.
Patlama durumunda süratli, dikkatli ve itidalli hareket edin
Evde bir patlama durumunda acil durum tahliyesinde şahısların inançlı bir biçimde bulundukları yerden uzaklaştırılmasını sağlamak için sakin kalmak gerektiğini lisana getiren Doç. Dr. Müge Ensari Özay, “Panik yapmayın, zira panik, yanlışsız ve süratli hareket etmeyi pürüzler. Süratli, dikkatli ve itidalli hareket edin. Acil durum planı doğrultusunda hareket edin. Tehlikeli alanı süratle terk edin. İnançlı çıkış yolu seçilirken, merdivenler ve asansörlerden kaçınılmalı, duman varsa bir bez ile ağız ve burunu kapatarak yere yakın hareket edilmelidir. Elektrik ve gaz vanalarını kapatma süreci, inançlı bir formda yapılabiliyorsa uygulanmalıdır. Şayet gaz vanası, patlama riski yahut sızıntı tehlikesi olan bir ortamda kapatılmaya çalışılırsa, kıvılcım yahut ateşten kaynaklanan bir patlama meydana gelebilir. Binadan çıkıldıktan sonra, evvelden belirlenen inançlı toplanma alanına geçilmeli, 112 aranmalı ve olay hakkında bilgi verilmelidir.” biçiminde de kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
